واژه شناسی
- آسیب‌پذیری معیشت: آسيب‌پذيري معیشت موضوع مهمي است كه در آن داراييهاي معيشتي به طور نامساعدي تحت تأثير قرار ميگيرند.
- آسيب‌پذيري: حساسيت يك سيستم كه با قرار گرفتن در معرض تغييرات زيست محيطي و اجتماعي به دليل فقدان ظرفيت براي سازگاری آسيب ميبيند
- تاب‌آوری: توانايي سازگاري سيستمها در برابر تغييرات، بدون فروپاشي در زمان سوانح
- حساسیت: ویژگی‌های درونی گونه‌ها و یا سیستم و درجه‌ای است که گونه یا سیستم بر اساس آن تحت تاثیر میزان آسیب‌پذیری قرار می‌گیرد.
- در معرض خطر بودن: فشارهاي ناشي از تغيير در دفعات، ماهيت، شدت، مدت و ناحيه تغييرات استرسها
- راهبردهای معيشتي: به تركيبی از فعاليتها و انتخابهايي كه مردم براي رسيدن به آرزوهاي خود، در چارچوب دارايي، آسيب‌پذيري و سيستمي كه در آن زندگي ميكنند اشاره ميكند
- سرمایه انسانی: سرمایه انسانی شامل مهارتها، دانش، توانايي، كار و سلامتي، كه مردم را براي تعقيب استراتژيهاي معيشتي متفاوت و دستيابي به اهداف معيشتيشان قادر ميسازد. دانش و مهارت كشاورزي، بازده اقتصادی نیروی کار و تراکم نیروی کار از جمله مهمترين سرمایه‌های انسانی مي‌باشند.
- سرمايه اجتماعي: سرمایه اجتماعی يك ذخيره اجتماعي كه مردم را در تعقيب منافع معيشتيشان ياري ميرساند و شامل اعتماد اجتماعی، انسجام اجتماعی، مشارکت اجتماعی، شبکه‌های اجتماعی، عضويت درگروه‌ها، توانمندی سیاسی و جامعه‌پذیری است.
- سرمايه اقتصادي: سرمايه اقتصادي به عنوان ساختار اساسي، كالاي توليدي، منابع مالي كه مردم براي دستيابي به اهداف معيشتيشان به كار ميبرند.
- سرمايه فيزيكي: شامل زیر ساخت‌های بهداشتی- درمانی، اقتصادی-حمایتی، عمرانی و آموزشی-فرهنگی كه بيشتر به زیرساخت‌های تضمین سلامت و بهداشت مواد غذایی و اعضای خانوار اشاره دارد.
- سرمايه مالي: مربوط به کمک‌ها و حمایت‌های مالی مانند وجود بانک‌ها، مؤسسات اعتباری و صندوق‌های اعتباری خرد در منطقه و سازوکارهای دسترسی به وام و کمک‌های مالی را شامل می‌شود
- سرمايه طبیعی: زمین، آب و منابع بیولوژیکی مانند تالاب‌ها، چراگاه‌ها و جنگل‌ها به عنوان مهمترین منابع یا سرمایه‌های طبیعی قلمداد می‌شوند.
- سرمايه نهادي: به عنوان فراهم كنندهاي براي دسترسي مردم به بازارها، سهيم شدن در منافع و دسترسي و مشاركت در فرايند سياستگذاري در حدي كه رضايت مردم درگير در تصميمگيريها را براي دسترسي به نتايج معيشتي بهتر منعكس كند.
- ظرفیت سازگاری: توانایی گونه‌ها یا سیستم برای اصلاح و مقابله با اثرات ناشی از تهدیدات
- معیشت پایدار: معيشتی كه بتواند با فشارها و شوكها سازگار شود و بهبود يابد، قابليتها و داراييهاي خود را تقويت يا حفظ كند،
- معيشت: شامل قابليتها، داراييها (انبارها، منابع، و حق دسترسي به منابع) و فعاليتها (شغل) لازم براي گذران معاش زندگي و يك فرايند پوياست كه در مقابل عوامل استرسزاي داخلي و خارجي انطباق و تغيير مييابد
- مولفههاي معيشت: شامل سرمايه انساني، سرمايه اجتماعي، سرمايه محيطي، سرمايه نهادي، سرمايه اقتصادي، سرمایه فیزیکی و سرمایه مالی است.